Sandra Keijer (ministerie van Defensie) en Ran Cohen (President en Founder SDR Academy) benadrukten in hun bijdrage op het VBe NL-symposium de onderlinge samenwerking.
Ran Cohen, afkomstig van de Israëlische politie, heeft op vele plekken in de wereld gewerkt. De laatste tien jaar werkt hij in Nederland. Hoe groot zijn de verschillen inmiddels als het gaat om geweldsdreiging? Hij liet twee beelden zien van een voetbalwedstrijd uit 1985 en uit 2015. We kunnen het ons bijna niet meer voorstellen dat toeschouwers langs de kant van het veld staan. De beveiliging is ongelooflijk verscherpt en onvergelijkbaar met dertig jaar geleden. Hoe is het in 2045?, vroeg Cohen zich in zijn presentatie af.
Sandra Keijer bekeek het thema safety awareness vanuit het defensieapparaat (kolonel marechaussee). “We zien een glijdende schaal van kleinere en grote crises. Neem de ramp van MH17, migratiestromen en terreur. Het maakt alles zeer complex. Overheid en bedrijven worden veel directer geraakt door de situatie in de wereld.” Daarom is volgens Cohen en Keijer samenwerking zo belangrijk. “De standaard communicatie ontbreekt, we werken apart”, vindt Cohen. Wat dat betreft was de onverwachte en niet mogelijk geachte diamantroof op Schiphol een ‘wake up call’. Samenwerking tussen overheid en privaat is volgens beide sprekers dan ook een absolute noodzaak.
Samen met bedrijfsleven
Er is volgens Keijer alle reden om met het bedrijfsleven samen te werken. De gezamenlijke presentatie met Cohen was daarvan al een voorbeeld. “We moeten elkaar aanvullen en helpen. Er mag geen sprake zijn van onderlinge haat en nijd.” Cohen noemde het belang van tijd bij een aanslag. “In Parijs duurde het vijftien minuten voordat de overheid besefte dat er sprake was van een aanslag. Tijd is erg belangrijk. Beveiliging van burgers eveneens. Bij de nieuwjaarsrellen in de straten van Keulen in 2016 was er geen bescherming van burgers. Ze waren alleen en moesten het zelf uitzoeken.”
Daarom heeft Cohen een eigen awareness protocol bedacht en ontwikkeld: Search, Detect en React (SDR). Inmiddels volgen veel medewerkers van verschillende bedrijven deze training. Cohen: “Inzet van dit protocol is het voorkomen van kwaadwillend gedrag door vroegtijdige detectie. Het duurde nog tot 2017 dat SDR gebruikt werd binnen de Nederlandse overheid. Menselijke sensors blijven hard nodig. Die moeten in de massa op zoek naar abnormaal gedrag.”
Snel schakelen
Zelf volgde Sandra Keijer de SDR-training waarover ze zonder meer lovend is. In deze training moest ze zelf net doen alsof ze iets op Schiphol in haar schild aan het voeren was. Spannend om dan te worden aangehouden door de marechaussee en bevraagd te worden. “Je moet snel kunnen schakelen. Daarom waren de SDR-trainingen op Schiphol van zo’n groot belang. Het was een van de fijnste trainingen in mijn loopbaan. Je leert af te stappen van ingebouwde mechanismen. Je pikt op die manier zakkenrollers eruit, ja zelfs politie in burger weet je waar te nemen. Zij vertonen namelijk ook afwijkend gedrag.” Het was voor de marechaussee-collega’s die in duo’s op Schiphol surveilleren ook wel wennen om op een andere manier te werken. Geen tijd meer om met elkaar te praten over de belevenissen in het weekend, maar nu kwam de focus veel meer te liggen op het herkennen van afwijkend gedrag van publiek. Met dank aan de SDR-training. “Ik heb er daardoor vertrouwen in dat bij een dreigingsmelding iemand uiteindelijk niet door de beveiliging heen komt”, zo is de overtuiging van Sandra Keijer.
Cohen is daarom ook groot voorstander van samenwerking tussen publiek en privaat. Hij traint soms groepen samen die anders nooit met elkaar in aanraking zouden komen: van personeel van de Nederlandse Spoorwegen tot gemeentelijk personeel en werknemers van ziekenhuizen. Safety awareness lijkt steeds meer tussen de oren van iedereen te komen, zo maakten beide sprekers de aanwezigen duidelijk.